Zapytaj eksperta - Osy

Osy to insekty, należące do rzędu błonkoskrzydłych, do którego należą również pszczoły i mrówki.

 

Zabarwienie owadów jest na ogół jaskrawe – są to różnorodne zestawienia czerni, żółci i barwy pomarańczowej, sygnalizujące niebezpieczeństwo zetknięcia z groźnym żądłem. Co ciekawe, żądło posiadają wyłącznie samice; osy nie mają też włosków na ciele.

 

Rodzina Vespidae to 324 gatunki os, głównie społecznych; to najlepiej znana grupa, do której należy większość gatunków żądlących.

 

W gnieździe os

Osy żyją w dużych koloniach, które tworzą pod ziemią lub w dziuplach drzew oraz szczelinach budynków. Gniazdo składa się z papierowego plastra i otoczki i jest umieszczone pod powierzchnią ziemi. W każdym gnieździe mieści się od jednej do wielu setek os.

 

Budowa gniazda jest uzależniona od gatunku, z reguły jednak składa się ono z warstw plastra, niekiedy ułożonych spiralnie. Mogą one być pokryte warstwą materiału zbliżonego do papieru, który chroni larwy przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi.

 

Gniazdo jest zamieszkane przez jedną zapłodnioną królową oraz populację robotnic (podobne do królowej). Osobniki dorosłe karmią się nektarem, polują jednak także na gąsienice, którymi karmią larwy. Jedzenie jest przeżuwane, a następnie podawane larwom w gnieździe.

 

Użądlenia os, broniących gniazda, są bardzo bolesne; wydzielając feromony, osy wzywają swoje towarzyszki do walki.

 

Pierwsza pomoc po użądleniu

Miejsce użądlenia boli przez kilka kolejnych dni. Należy przykładać do użądlonego miejsca lód, aby ograniczyć ból i opuchliznę. Niektórzy reagują nadwrażliwością, a wielokrotne użądlenia mogą  prowadzić do reakcji alergicznej. W przypadkach ekstremalnych może dojść do zatrzymania akcji serca. Jeśli ofiara cierpi na alergię, należy zastosować taką samą pierwszą pomoc, jak w przypadku ukąszenia węża, tzn. opaskę uciskową, a ofiarę należy jak najszybciej dostarczyć do szpitala. 

 

Zwalczanie
Na początek, należy starannie skontrolować cały obszar przy świetle dziennym w poszukiwaniu dodatkowych kolonii, żyjących w pobliżu. Osy bronią gniazda lub wejścia do gniazda; na ogół jednak nie są agresywne, dopóki nie zakłócimy ich spokoju.

W przypadku gniazd znajdujących się pod ziemią, należy zachować maksymalny spokój. Należy sprawdzić, jaka jest wielkość otworu, przez który przemieszczają się osy, aby określić w przybliżeniu wielkość gniazda.

Należy także zapewnić sobie drogę ucieczki na wypadek, gdyby coś poszło niezgodnie z planem. O zamiarze likwidacji gniazda musimy powiadomić najbliższych; sąsiadom warto poradzić, aby nie wychodzili z domu, zamknęli okna i zabezpieczyli dzieci. W okolicy warto rozmieścić znaki ostrzegawcze (zwłaszcza w miejscach publicznych – np. w parku).